در سال های اخیر بیانیه ها و مقالات متعددی در زمینه اصول معماری سبز توسط محققان مختلف در سراسر دنیا به رشته تحریر درآمده است. اغلب این بیانیه ها با اختلاف اندک موضوعاتی را در زمینه تشویق طراحان به حفاظت از انرژی ونیز در نظر گیری ویژگی های محلی مکان و کار با کاربران ساختمان و جوامع اطراف آن تثبیت نموده اند. معماران انگلیسی، برندا و روبرت ویل در کتاب خویش با عنوان «معماری سبز: طراحی برای آینده ای آگاه از انرژی» یکی از ساده ترین و صریح ترین چارچوب ها را برای معماری سبز مطرح نموده اند. آن ها این اصول را با استفاده از مثال های مختلف از طراحی ساختمان در اروپا انگلستان و امریکا نشان داده اند. ایشان بر فراگیری از معماری بومی تأکید زیادی داشتند، معماری که در تجربه نسل های متمادی ساکن یک منطقه و اقلیم ویژه در آن نهفته است .
اطلاعات بیشتر در مورد اصول معماری سبز و نحوه اجرا آن در بسیاری از پایگاههای اینترنتی از جمله «موسسه آمریکایی کمیته معماران در موضوعات مختلف زیست محیطی» شورای «ساختمان سازی سبز امریکا» و در اروپا و انگلستان «منازل پایدار نیز وجود دارد. فرآیند سبز در معماری فرآیندی کهن میباشد، برای مثال از هنگامی که انسان های غار نشین برای اولین بار پی به این مسئله بردند که انتخاب غاری رو به جنوب از لحاظ دمای محیط بسیار مناسب تر از غاری می باشد که دهانه آن به سمت شمال است. موضوع جدید درک این مهم است که معماری سبز برای محیطهای مصنوع و انسان آفرینش بهترین فرآیند برای طراحی ساختمان هاست؛ به گونه ای که تمام منابع وارده به ساختمان، مصالح آن، سوخت یا اشیا مورد استفاده ساکنان، نیازمند پدید آوردن یک معماری پایدار هستند. بسیاری از ساختمان های موجود حداقل یکی از ویژگی های متعدد و قابل تشخیص معماری سبز را درون خویش دارند، با این حال،تنها تعداد اندکی از این بناها کل این فرآیند کامل را دارا می باشند.
بطور کلی فرآیند سبز اینگونه مطرح می شود که تمامی موضوعات به یکدیگر وابسته بوده و در هر تصمیم گیری باید تمامی جنبه های آن مورد بررسی قرار گیرد و بدین ترتیب،ایده بررسی اصول بصورت مجزا با آن در تضاد قرار می گیرد . در مجموع اصول گوناگونی در ایجاد هر نوع سازه مطرح است که نقاط مشترک فراوانی را برای بحث دارامی باشند با این حال موضوعات ارائه شده مجموعه ای از اصول مختلفی هستند که در نظر گرفتن آنها سبب ایجاد توازن و پدید آمدن معماری سبز خواهد شد .
معماری سبز چیست ؟

قبل از هر چیز که یک ساختمان سبز خاق شود مانند هر چیز دیگر به یک خالقاحتیاج دارد . این موضوع یعنی ایجاد ساختمان سبز به سلامت فردی که در آن ودر محیط اطراف آن زندگی می کند کمک خواهد کرد و از او پشتیبانی خواهد کردو از او پشتیبانی خواهد کرد و باعث رضایت مندی و سودمندی آنان خواهدشد.این موضوع نیازمند کاربرد با دقت اْتراژیهای تصدیق شده درمعماریاست:استفاده از طبیعت بادوام و منبع مواد با کفایت و تکیه بر خورشید برایاستفاده های گرمایی و نیروی برق و روشنایی روزانه و دوباره استفاده کردناز ضایعات و .......یک اتحاد و یکپارچه سازی ساختمانی ظریف این استراژیهارا تولید می کند. البته باید نوجه داشت که تبدیل فرهنگ بشر به یک پایه وتغییر ساختا ر اساسی روح و سرشت انسان بستگی دارد.ما باید یکی شدن و به همپیوستن و وابستگی به یکدیگر را با یک چیزی خیلی وسیع تر از خودمان رادوباره کشف کنیم. جهان طبیعت قلم رویی است روحانی که نسبت به همه چیزبرتری می یابد.اول شخص و بعد جامعه این عقیده بولوزوف است. او عقیده داردما باید هر دو گروه را مجبور سازیم که موافق حقایق زندگی در جهان باشند.درغرب به این مسئله اعتقاد دارند که مزیت در طرح محیطی و طراحی آن در صورتیپیشرفت می کند و موفق خواهد بود که حقیقا مجمع و گروه طراحی آن فقط گروهیاز طراحان باشند.arc اولین شرکتی است که دست به این کار زده است. این شرکتتشکیل شده است

ازمعماران. سازندگان و مهندسین و سرانجام عده ای از طراحانباید پاسخگو در تمامی پروژههای این شرکت باشند.این شرکت در جریان طراحیهای خود از روش مشارکتی استفاده می کند یعنی تمامی اعضا در نظر دادن آزادهستند اما تصمیم نهایی را طراحان خواهند گرفت. این روش یک روش قدرتمند درساختمان سازی ها به شمار می رود.بسیاری از ساختمانها که در این شرکت دربین طراحان به توافق می رسد توافق آنها به خاطر مطلوبیت آن اثر است.در یککار جالب دیگر در این شرکت دعوت از تمامی افراد صاحب نظر است برای عملیکردن و اجرایی شدن تمامی نتیجه های بدست آمده.جوانب مهمی که متفاوت باطراحی های قردادی مشخص شده است عبارتند از:1ـطراحی باید تقریبا دربرگیرنده 40% از نیازها باشد نه اینکه 25% از نیازها را به صورت قراردادیبر طرف کند.2ـ روند طراحی جرینی است آشفته و پر دست انداز. بنابر ایناحتیاج به زمان طولانی دارد. طراحی به تفکر گروهای صادق و آزمایش کردناحتیاج دارد.3ـ ایجاد ساختمان نیاز مند یکپارچه سازی و اتحاد است. هماناتحادها و یکپارچه سازیهاست که منجر به تغییر ساختارهای روحی انسان خواهدشد.اغلب از ساختمان سبز تعبیر به ساختمانی می شود که اثرات منفی آن بر رویمحیط اطرافش کم باشد. هدف از ایجاد ساختمانهای سبز بر اساس اصول ذکر شدهبالا بهبود یافتن آب و هوا و جلوگیری از اثرات منفی ساخت و ساز بر محیطزیست است.
صرفه جویی و بهینه سازی مصرف انرژی و کاربرد انرژیهای پایدار در حال حاضرهیچگونه نقشی در فرهنگ ساحتمانی کشور ندارد. علاوه بر آن در ساخت و سازهایمسسلامهی3 بخش خصوصی و خصوصا مسکن طبقات مرفه ارقام نسبتا مهمی به زیانسایر موارد ضروری هزینه در ساختمان صرف تزیینات افراطی و بی اصالتی می شودکه عمدتا بنام ابزار سازی مشهور است .انگیزه صرف این مبالغ نامتعادل درزیور آرایی احرازجلال و شکوه و ....و نهایتا رونق و موفقیت تجاری خصوصا درحرفه بساز و بفروشی است.این مسئله متاسفانه به یک مد در جامعه تبدیل شدهاست که این نگران کننده است .اما چاره مشکل:انکشاف رویکردهای نوین زیباییشناختی برای ایجاد دگرگونی و تحول در اذهان عمومی و جایگزینی الگوهایزیستی مبتنی بر تعادل صرفه جویی و بهینه سازی مصرف و احترام به محیط طبیعیو اجتماعی زیست به جای الگوهای منحط رایج کنونی امری ضروری است. لازمه اینامر آن است که معماران بکوشند به جای دنباله روی در سلیقه عامیانه وبازاری پسند ذوق و سلیقه عمومی را در جهات سازنده و مفید اجتماعی هدایتکنند.
معماران می توانند به مردم بباورانند که طرحهای اقلیمی و زیست محیطیکمتر از تزیینات رایج کنونی زیبا نیست.از طریقمعماریمی توان جامعه را از مطلوبیت و ارزش فراوان اقتصادی وزیست محیطی انرژیهاییکه به نامهای بی زیان و آرام و ... مشهور شده مطلع کرد. انرژیهایی که ازدیدگاه هنرمندان و معماران می تواند به جای هر چیز دیگر زیبا نامید.آیندهجهان در زیبایی های زیبا نهفته است. بیایید زیبایی نهفته در انرژیهای پاکو حیاتبخش را کشف کنیم ارزشهای ممعاری سنتی و سنت ارزشهای زیست محیط معمار ی سنتی ایران واجد
ارزشهای بسیار فراوان در شیوه های گوناگون استفاده بهینه از انرژی و بهرهبرداری اکولوژیک از انواعانرژیها و خصوصا کاربرد انرژیهای پایدار و بیزبان است.گرچه استفاده از باد و به عبارت صحیح تر بهره برداری از حرکت هواو ایجاد نسیم عمده ترین و رایج ترین نوع کاربرد انرژیهای بی زیان درمعماریسنتی ایران است. با این حال همه عناصر اربعه فلسفی و آیینی (آب هوا خورشید و خاک)دارای کاربرد عالی زیست محیطی در مدنیت ومعماریایران قدیم بوده است .نوع مصالح و فنون ساختمانی رایج در گذشته خصوصا آنچهکه در رابطه با پایداری بنا به کار می رفته و عناصر باربر اصلی ساختمان راتشکیل می داده یعنی دیواره ها و سقف ها یا به عبارت کلی تر عناصر افقی وعمودی به علت دارا بودن حجم و وزن زیاد به طور خود به خودی و طبیعی درمقایسه با مصالح و مواد سبک وزن و کم حجم کنونی دارای ظرفیت بالای نگهداری و ذخیره انرژی و استعداد متعادل سازی حرارت در فضاهای مصنوع بودهاست. در عین حال این ویژگی به هیچ روی به معنای آن نیست که زیبایی آسایشپایداری عالی و کیفیات ارجمند زیست محیطی و ابتکارات مربوط به استفادهبهینه از انرژی درمعماریایرانی امری خود به خودی و پیش پا افتاده و بی نیاز از هوش قدرت خلاقه و عللم و دانش تلقی شود. بر خلاف بررسی دقیق ویژگیهایمعماریایرانی حاکی از برخوردداری از دانش وآگاهی بسیار ذکا و هوشمندی و دقت در جزییاتمعماریبذل توجه بسیار به امر ایجاد فضای راحت و آسایش داخلی زیبایی استحکام و عدم تخریب محیط و حفظ کیفیت زیست است... کتاب تاملات در هنر
ومعماری نوشته مهندس حمید نوحیتوسعه ی پایدار، معماری سبز توسعه ی پایدار را آن طور که اهل فن تعریف کرده اند می توان در حکم فرآیندی دانست که در جریان آن ، جامعه ی کمتر توسعه یافته یا عقب مانده
به شاخص های کمی و کیفی مطلوب در حوزه های مشخص دست می یابد به نحوی که پس از آن با حفظ معیارهای لازم، خود را در جمع جوامع توسعه ی یافته معرفی کرده و از جایگاه خویش تنزل نمی نماید.

این امر در واقع پاسخی بود به نیاز جامعه ی جهانی به توسعه که از دو سه دهه ی پایانی قرن بیستم قوت گرفت . آن دوران که جهان ، سال های شکوفایی پس از دو جنگ جهانی ویرانگر را تجربه می کرد، شکاف میان کشورهای توسعه یافته یا به بیان بهتر پیشرفته ی جهان با کشورهای به اصطلاح جهان سومی عمق بیشتری می یافت. در نتیجه مفاهیمی مثل فقر در حوزه های مختلف من جمله آموزش، بهداشت و اقتصاد به شدت خود را نشان می داد . در واقع حامیان توسعه و پیشرفت سریع جهان در سال های پس از جنگ جهانی نهایتاً نتایج نامطلوب توسعه ی یک جانبه و تک بعدی مناطق خاصی از جهان را در دهه های پایانی قرن بیستم به نظاره نشستند
. از این رو بیم عمیق تر شدن شکاف میان کشورهای پیشرفته و کشورهای عقب مانده سبب شکل گیری مفهوم توسعه ی پایدار گردید که در آن به واسطه ی بهره گیری صحیح از منابع تحت اختیار، سرمایه گذاری و هدایت درست آن ، همچنین استفاده ی هوشمندانه از فن آوری های روز در جهت تأمین امکانات ، ایجاد رفاه ( شرایط زیستی مطلوب) برای نوع بشر در هر نقطه از این کره ی خاکی کوشش می شود . مولفه هایی که در روند توسعه ی پایدار بیان می شود ضمن توجه به نقش محوری انسان، مواردی از جمله حقوق زنان ، حقوق کودکان و نوجوانان ، حفظ و صیانت از محیط زیست، توجه به حفظ فرهنگ و مختصات فرهنگی جوامع مختلف،تامین کیفیت قابل قبول آموزش، توجه به نقش علم وبهره گیری از فن آوری روز در مسیر تامین سطح بالاتری از رفاه، ، پررنگ شدن نقش اخلاق و ارتقاء جایگاه آن در زندگی جمعی انسان، تامین امنیت و استقلال جوامع، مشارکت و آگاهی آحاد جامعه از شرایط سیاسی موجود و حضور فعالانه ی آن ها در عرصه های مختلف زندگی اجتماعی می باشد.
در مسیر دست یابی به توسعه ی پایدار، دولت ها، سازمان های بین المللی، نهادهای غیر دولتی(NGO)ها دارای وظایف خطیری هستند . در این میان حضور و نقش بخش خصوصی غیرقابل انکار است.
به هر روی از همان زمان که توسعه ی پایدار و مفهوم آن بیشتر مورد توجه و بحث قرار گرفت، بحران های زیست محیطی و مخاطرات مرتبط با آن به عنوان یکی از اصلی ترین محرک های بحث توسعه ی پایدار در صدر توجه کارشناسان واقع شد به گونه ای که متخصصین حوزه های مختلف در صدد ارتقاء راهکارها در جهت کاهش مخاطرات زیست محیطی برآمدند . آنچه بیش از همه در کانون توجه قرار داشت ، لزوم کاهش مصرف بی رویه ی انرژی و جلوگیری از اتلاف آن، کاهش ورود مواد سمی به طبیعت، کاهش بهره گیری از مواد غیر تجدید شونده در چرخه ی طبیعت و کاهش استفاده از مواد خطرناک برای سلامت انسان بود. بی تردید ساختمان ها به عنوان سرپناه انسان که فعالیت ها و تکاپوی روزمره ی انسان درون آن رخ می دهد یکی از مهم ترین کانون های توجه کارشناسان بوده و هست.
در حوزه ی معماری ، توجه به مخاطرات زیست محیطی و تاثیرات ویرانگر آن بر سلامت و حیات انسان، تاکید برحفظ سلامت فردی و پیوند عمیق با محیط پیرامون و رضایت خاطر انسان از زندگی در ساختمان هایی که امنیت، آسایش و سلامت او را تامین می نماید به تدریج سبب شکل گیری جریانی موسوم به معماری سبز( معماری پایدار) گردید .
در ساختمان سبز شاهد آن هستیم که بنا به عنوان بخشی از پیکره ی محیط مجاور و طبیعت پیرامونش نه تنها سبب هدر رفتن انرژی نمی شود، انواع آلودگی های محیطی را ایجاد نمی نماید و برسلامت انسان تاثیر منفی نمی گذارد بلکه یا صرفه جویی و مصرف بهینه ی انرژی ، برخورداری از مصالح همساز با اقلیم و قرار گرفتن در چرخه ی زیست بوم ، در جهت تحقق اهداف توسعه ی پایدار حرکت می کند.
بی شک در راه ساختن معماری سبز ، توجه به انسان به عنوان کاربر، توجه به نیازهای او و توجه به محیط زیست و شرایط زیست بوم وی در اولویت طراحی قرار خواهد گرفت. این مسئله نکته ای است که حائز توجه بسیار است . امروز در تمام نقاط دنیا به مدد فن آوری های نوین و با درک اهمیت سازگاری با اقلیم، طراحان روز به روز به این شیوه ی طراحی متمایل می شوند.
پرسشی که مطرح می شود در خصوص همراهی فضای مهندسی کشور ما با این آهنگ جهانی است. اقلیم ایران که به لحاظ گوناگونی طبیعی در صدر متنوع ترین ممالک جهان جای دارد، دارای مواهب طبیعی بی نظیری است . نورخورشید و باد نمونه هایی هستند که در زمره ی متداولترین منابع انرژی امروز کشورهای پیشرفته ی دنیا به شمار می روند. به واقع در کشور ما که از هر یک از این نمونه ها بهترین و غنی ترینش را در اختیار داریم، تا چه حد توانسته ایم در مسیر استقلال از منابع نفتی پیش برویم و به سوی بهره گیری از منابع لایزال انرژی های طبیعی متمایل شویم ؟
بی تردید برای کشور ما ، شناخت و تلاش در راه به خدمت گرفتن چنین پتانسیل هایی می تواند یکی از قدم های ابتدائی و البته اصلی در مسیر توسعه ی پایدار باشد . در این مسیر و در حوزه ی معماری و صنعت ساختمان نیز آنچه می تواند در وهله ی اول راهگشا باشد صرفه جویی در مصرف انرژی، عدم آلودگی محیط زیست به مدد روش های نوین ساخت وساز و کاربرد مصالح همساز با اقلیم مطابق معیارهای جهانی است . پرواضح است با وضع قوانین و مقررات مرتبط با این موضوع و الزام

هر چه سریعتر به رعایت آن از سوی مراجع قانونی ، ضمن سامان یافتن ساخت و سازهای کشور در مسیر صحیح، جریان طراحی معماری نیز هر چه بیشتر بر پایه ی اصول همسو با اهداف معماری پایدار قوت می گیرد که نهایتاً به عنوان بخشی از حرکت کلان کشور به سوی توسعه ی پایدار قابل ارزیابی خواهد بود.
معماریفولدینگ یکی از سبک های مطرح در دهه پایانی قرن گذشته بود . فلسفه فولدینگ برای نخستین بار توسط فیلسوف فقید فرانسوی ، ژیل دلوز مطرح شد . وی همچونژاک دریدا از جمله فلاسفه مکتب پسا ساختارگرایی محسوب می شود . دلوز نیزمانند دریدا اساس اندیشه خود را بر زیر سوال بردن بینش مدرن و
فلسفه دلوز ، یک فلسفه افلاطون ستیز و دکارتقرار داد مکتب ستیز است . به عبارت دیگر می توان بیان نمود که فولدینگ یک طرح ضد دکارتیاست . از نظر دلوز ، هستی از زیر بناهای عقل ریاضی استخراج نشده است. ویدر کتاب معروف خود ، ضد ادیپ سرمایه داری و اسکیزوفرنی ( 1972) خرد مدرنرا مورد پرسش قرار داد . از نظر دلوز ، خرد هر جایی است در کنار هم است ، هیچ اندیشه ای بر دیگری ارجحیت ندارد ، فراتر
فولدیعنی چین و لایه های هزار تو ، یعنی هر لایه در کنار لایه دیگر ، همه چیزتفسیری بالاتر واز دیگری نیست ، همه چیز افقی است . به عبارت دیگر فولدینگ می خواهدمنطق دو ارزشی را دیکانستراکت کند و کثرت و تباین را جایگزین آن کند .
فولدینگ هم مانند دیکانستراکشن در پی از بین بردن مبناهای فکری تمدن غرب و بالاخص منطق مطلق و ریاضی گونه مدرن است.
معماریفولدینگ یکی از سبک های مطرح در دهه پایانی قرن گذشته بود . فلسفه فولدینگبرای نخستین بار توسط فیلسوف فقید فرانسوی ، ژیل دلوز مطرح شد . وی همچونژاک دریدا از جمله فلاسفه مکتب پسا ساختارگرایی محسوب می شود . دلوز نیزمانند دریدا اساس اندیشه خود را بر زیر سوال بردن بینش مدرن و مکتب ستیز است . ساختارگرایی قرار داد
فلسفه دلوز ، یک فلسفه افلاطون ستیز و دکارت به عبارت دیگر می توان بیان نمود که فولدینگ یک طرح ضد دکارتیاست . از نظر دلوز ، هستی از زیر بناهای عقل ریاضی استخراج نشده است . ویدر کتاب معروف خود ، ضد ادیپ سرمایه داری و اسکیزوفرنی ( 1972) خرد مدرنرا مورد پرسش قرار داد . از نظر دلوز ، خرد هر جایی است.
نگاهی به اصول معماری سبز
اصل اول : حفاظت از انرژی
هر ساختمان باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که نیاز آن به سوخت فسیلی به حداقل ممکن برسد . ضرورت پذیرفتن این اصل در عصرهای گذشته بدون هیچ شک و تردیدی با توجه به نحوه ساخت و سازها غیر قابل انکار می باشد و شاید تنها به سبب تنوع بسیار زیاد مصالح و فن آوری های جدید در دوران معاصر چنین اصلی در ساختمان ها به دست فراموشی سپرده شده است و این بار با استفاده از مصالح گوناگون ویا با ترکیب های مختلفی از آنها، ساختمان ها، محیط را با توجه به نیاز های کاربران تغییر میدهند .اشاره به نظریه مجتمع زیستی نیز خالی از لطف نمی باشد، که از فراهم آوردن سر پناهی برای درامان ماندن در برابر سرما و یا ایجاد فضایی خنک برای سکونت افراد سرچشمه می گیرد ، به این دلیل و همچنین وجود عوامل دیگر مردمان ساختمانهای خود را به خاطر مزایای متقابل فراوان در کنار یکدیگر بنا می کردند
ساختمان هایی که در تعامل با اقلیم محلی و در تلاش برای کاهش وابستگی به سوخت فسیلی ساخته می شوند ، نسبت به آپارتمانهای عادی امروزی ، حامل تجربیاتی منفرد و مجزا بوده و در نتیجه ، به عنوان تلاشهای نیمه کاره برای خلـق مــعـــماری سبــز مطــرح می شوند.بسیاری از این تجربیات نیز بیشتر حاصل کار و تلاش انفرادی بوده؛ و بنابراین روشن است به عنوان اصلی پایدار در طراحی ها و ساخت و سازهای جامعه امروز لحاظ نمی گردد.

اصل دوم : کار با اقلیم
ساختمان ها باید به گونه ای طراحی شوند که قادر به استفاده از اقلیم و منابع انرژی محلی باشند .شکل و نحوه استقرار ساختمان و محل قرار گیری فضاهای داخلی آن می توانند به گــونــه ای باشد که موجب ارتقاع سطح آسایش درون ساختمان گردد و در عین حال از طریق عایق بندی صحیح سازه ، موجبات کاهش مصرف سوخت فسیلی پدید آید. این دو فرآیند مذکور ناگزیر دارای هم پوشانی و نقاط مشترک فراوان می باشند
پیش از گسترش همه جانبه مصرف سوخت فسیلی ، چوب منبع اصلی انرژی به حساب می آمد که هنوز هم حدود 15 درصد از انرژی امروز را نیز تأمین می کند. هنگامی که چوب کمیاب و نایاب شد برای بسیاری از مردم امری طبیعی بود که در راستای کاهش نیاز به چوب ، برای تولید گرما از گرمای خورشید کمک بگیرند . شهرهای یونانی همچون «پیرنه» مکان شهر را به گونه ای تغییر دادند که از ورود سیل به شهر جلوگیری شود ، و شبکه ای مستطیل شکل با خیابانهای شرقی ـ غربی را احداث نمودند که به ساختمان ها اجازه جهت گیری به سمت جنوب و استفاده از نور مطلوب خورشید را می داد.
رومی ها نیز پیروی از اصول طراحی خورشیدی را با آموختن از تجربیات یونان ادامه دادند ؛ اما آنها پنجره های شفاف که اختراع قرن اول پس از میلاد بود را نیز برای افزایش گرمای بدست آمده بکار گرفتند، با افزایش کمبود چوب به عنوان سوخت ، استفاده از نمای رو به جنوب در ساخت منازل ثروتــمـنـدان و هـمـچنین حمامهای عـمومی شهـر نیز مـتـداول شــد .
سنت طراحی با توجه به اقـلـیـم بـرای ایجاد آسایش درون ساختمان به قوانین گرمایش محدود نمی شد بلکه در بسیاری از اقـلـیــم ها معماران ملزم به طـراحـی فـضایی خنک برای پدید آوردن شرایطی مطلوب در

داخل ساختمان بود . راه حل معــمول درعـصـر حاضر ، یعنی استفاده از سیستم های تهویه مطبوع هوا ، تنها فرآیندی ناکار آمد در تقابل با اقلیم به شمار می رود و در عین حال همراه با مصرف زیاد انرژی می باشد ، که حتی به هنگام ارزانی و فراوانی انرژی به دلیل آلودگی حاصل از آن امری اشتباه بشمار می آید.
اصول سوم : کاهش استفاده از منابع جدید
هر ساختمان باید به گونهای طراحی شود که استفاده از منابع جدید را به حداقل برساند ودر پایان عمر مفید خود ، منبعی برای ایجاد سازه های دیگر بوجود بیاورد .
گر چه جهت گیری این اصل ، همچون سایر اصول اشاره شده به سوی ساختمانهای جدید است ، ولی باید یادآور شد که اغلب منابع موجود در جهان در محیط مصنوع فعلی بکارگرفته شده اند و ترمیم و ارتقاء وضعیت ساختمانهای فعلی برای کاهش اثرات زیست محیطی ، امری است که از اهمیتی برابر با خلق سازه های جدید برخوردار است . این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که تعداد منابع کافی برای خلق محیط های مصنوع در جهان وجود ندارند که بتوان برای بازسازی هر نسل از ساختمان ها، مقداری جدید از آنها را مورد استفاده قرار داد .

این استفاده مجدد میتواند در مسیر استفاده از مصالح بازیافت شده یا فضاهای بازیافت شده شکل بگیرد، بازیافت

ساختمان ها توسط انسان ها ساخته می شوند اما در بعضی از سازه ها حقیقت حضور انسان محترم شمرده می شود، در حالی که در برخی دیگر تلاش برای رد ابعاد انسانی در فرآیند ساخت مشاهده می شود. ژاپن تعدادی روبوت نقش انسان را در ایجاد و طراحی ساختمان ها بر عهده گرفته اند، اما برای یک روبوت کارآیی مؤثر در مورد پروژه ، شامل اجرای یک وظـیـفـه خـاص مــی باشد که می تواند آن را به دفعات تکرار کرد. اما در مقیاسی متفاوت یک انسان به عنوان معمار همچنان می تواند بر مهارت خود بر انجام تعداد بسیاری از کارهای نامرتبط اعتماد کند.احترام بیشتر به نیازهای انسانی و نیروی کار، می تواند در دو مسیر مجزا مورد تجربه قرار گیرد. برای یک ساختمان ساز حرفه ای توجه به این نکـته ضرورت دارد که ایمنی و سلامت مصالح و فرآیند های شکل دهنده ساختمان به همان میزان که برای کارگران و یا استفاده کنندگان آن مهم است برای کل جامعه بشری نیز از اهـمـیت بـســزایی بـرخوردار می باشد. معماران به تدریج از وجود سم های مختلف در سایت های ساختمانی آگاه شده اند و به تازگی استفاده از مواد عایـق دارای انواع CFC و یا استفاده از سایر مصالح خطرناک در ساختمان ممنوع شد.


شکل دیگر مشارکت انسانی که نیازمند توجه است، اشتراک و دخالت مثبت کاربران در فرآیند طراحی و ساخت است، که چنانچه به طور موثر بکار گرفته نشود یک منبع کارا و مفید به هدر رفته است. تعداد زیادی از ساختمان ها از این انرژی بهره برده اند و نتایج حاصل از آن نیز موجب رضایت در خلـق ساختمان های بزرگ شده است.
اصل پنجم : احترام به سایت
هر ساختمان باید زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس کند.
معمار استرالیایی گلن مورکات این جمله عجیب را بیان می کند که: ساختمان باید زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس کند. این گفته یک ویژگی از تعامل میان ساختمان و سایت آن را در خود دارد که برای فرآیند سبز امری ضروری است و البته دارای ویژگی های گسترده تری نیز می باشد. ساختمانی که انرژی را حریصانه مصرف می کند آلودگی تولید می کند و با مصرف کنندگان و کاربران خویش بیگانه است در نتیجه هرگز زمین را به گونه ای آرام و سبک لمس نمی کند.
تفسیری صریح تر از این گفته چنین است که نـمی توان هر ساختمان را از درون سایت ساخته شده در آن خارج نمود و شرایط قبل از ایجاد ساختمان را دوباره در سایت احیا کرد. این نوع ارتباط با سایت در سکونتگاههای سنتی اعراب بادیه نشین دیده می شود؛ سبکی و آرامش موجود در میان آن ها در لمس زمین فقط در جابجایی خانه ایشان نهفته نبود، بلکه شامل مصالح مورد استفاده ایشان و دارایی هایی که با خود حمل می کردند نیز می گردید. سیاه چادر اعراب بادیه نشین از پشم بزها ، گوسفندان و شتران ایشان تولید می شد، هنگامی که این چادر ها برپا می گردید با ایجاد سطح مقطع بسیار کارا از لحاظ ایرودینامیکی از تخریب آن در بادهای شدید جلوگیری می شد؛ چادر با طنابهای بلند در جای خود نگهداری و تیرهای چوبی بسیار اندکی در آن بکار گرفته می شد چرا که چوب در صحرا منبعی بسیار کمیاب بحساب می آمد.
در حالی که در جوامع شهری، زندگی بومی و سنتی خود را برای یکجا نشینی ترک کرده اند و معماران وارد عرصه طراحی شده اند، هنوز نیز برای ایجاد نمایشگاههای مختلف و دیگر فعالیت های فرهنگی نیازی مستمر به سازه های موقت وجود دارد. این قبیل سازه ها اغلب، شکل چادر بادیه نشینان را بخود می گیرد . طراحی صورت گرفته توسط معماران هلندی برای فستیوال 86 در سونسبیک ، این سازه برای حفاظت از مجسمه های شکستنی واقع در خارج ساختمان طراحی شده بود و به علاوه

بادی به گونه ای طراحی می شد که به چشم نیاید. دراین سازه از چهارنوع مصالح یعنی بتن پیش ساخته برای پی ها ، شیشه های شفاف برای دیوارها و سقف فولاد برای خرپاها و اتصالات و سیلیکون رزینی برای اتصال صفحات شیشه به یکدیگر استفاده شد. باله های شیشه ای نیز به دیوارهای شیشه ای چسبانده شده بودند تا صلبیت بیشتری را ایجاد کند و همچنین مکانی را برای اتصال خرپاهای فلزی سبک حامل سقف شیشه ای فراهم نماید. کف ساختمان زمین عادی بود و برای جلوگیری از گل شدن فقط با چوب پوشانده شده بود. پس از پایان فستیوال این ساختمان دوباره از یکدیگر جدا گردید و پی آن نیز از محل خارج و خاک برداشته شده به جای خود بازگردانیده شد؛ بدین ترتیب زمین سایت بدون هیچ تغییری به وضعیت پیش از برگزاری فستیوال بازگشت. این ساختمان را می توان برای استفاده در هر نمایشگاه یا فستیوال دیگر به کار گرفت و یا اعضای آن را می توان درهر سازه دیگر مورد استفاده قرار داد.
اصل ششم: کل گرایی
تمامی اصول سبز، نیازمند مشارکت در روندی کل گرا برای ساخت محیط مصنوع هستند.
یافتن ساختمان هایی که تمام اصول معماری سبز را خود داشته باشند کار ساده ای نیست. چرا که معماری سبز هنوز بطور کامل شناخته نشده است. یک معماری سبز باید بیش از یک ساختمان منفرد قطعه خود را شامل شود و باید شامل یک شکل پایدار از محیط شهری باشد. شهر، موجودی فراتر از مجموعه ساختمان هاست؛ در حقیقت آن را می توان بصورت مجموعه ای از سامانه های در حال تعامل دید – سامانه هایی برای زیستن و

تفریح – که بصورت شکل های ساخته شده دارای کالبد می باشند و با نگاهـی دقـیـق بـه ایـن سامانه ها اســت کـــه مـی تـوانیـــم چهــــره شهـــر آیــنده را تـرسـیـم نـمایـیـم

طراحی خانه‌های سبز طوری که اندازه کلی ساختمان و منابع مورد استفاده در ساخت
کوچکتر بهتر است. با یک طرح خوب از فضاهای داخلی استفاده مطلوب ببرید بهو نگهداری آن درحداقل نگه داشته شوند با قابلیت بالا در جهت نور خورشید (تابش گرمایی در شرق.
ساختمانی انرژی کفا طراحی کنید . از عایق‌کاری در سطح بالا و پنجره‌هایو غرب) و با ساختارسخت درزگیری شده استفاده کنید. ساختمان‌های به هم چسبیده هزینه پوششناکافی خارجی بنا را به حداقل می‌رساند .
آسایش رایگان. گرمای معمول خورشیدی، نور روز و خنک‌کننده‌های طبیعی می‌توانند با ارزش مؤثری در اغلب ساختمان‌ها جا داده شوند نوری یا با [پیش‌بینی] تأسیسات خورشیدی برای آینده
انرژی رایگان بدست آورید. ساختمان‌ها را با آبگرمکن خورشیدی و مولد برقطراحی کنید.
استفاده مطلوب از مصالح. ضایعات را با طراحی برای ارتفاع استاندارد سقف‌ها و ابعاد ساختمان به حداقل برسانید .
دفع زباله را برای ساکنین ساده کنید. برای پروسه دفع زباله مواردی ازقبیل سطل‌های زباله نزدیک آشپزخانه و در محفظه زیر سینک ظرفشویی تدارک سیستم‌های گرفتن (دفع) آب بام می‌تواند برای جمع‌آوری آب باران و . ببینید.
برای جمع‌آوری آب باران و استفاده از آن در آبیاری محوطه در نظر گرفته شود.
مصالح سبز . از استفادة آن مواد شیمیایی که اُزن را از بین می‌برند در تجهیزات مکانیکی و عایق‌ها اجتناب
از استفادة آن مواد شیمیایی که اُزن را از بین می‌برند در تجهیزات مکانیکی و عایق‌ها اجتناب کنید.
از مصالح ساختمانی بدست آمده از محل استفاده کنید. حمل و نقل حائز اهمیت است هم در انرژی مصرفی و هم در آلودگی عمومی طبیعت بدست آمده‌اند
از مصالح ساختمانی زائد یا فرآورده‌هایی که از مواد قابل برگشت به چرخهاز قبیل عایق سلولز، هوموسوت، تخته چندلا، آجر فرش کفساخته شده از شیشه زمینی و پلاستیک بازیافتی به شکل الوار و کف‌پوشاستفاده کنید
فرآورده‌های چوبی معتبر را جستجو کنید. از الوار منحصراً ضمانت‌شده و بدست آمده از جنگل‌های کنترل شده استفاده کنید
از موادی که با گاز خود آلوده‌کننده هستند اجتناب کنید: حلال پایه رنگ وروغن، چسب‌ها، قالی، براده چوب و بسیاری از دیگر مصالح و فرآورده‌های

اهداف و ا صول« معماری پایدار» یا «معماری سبز»

عماراننیز همسو با سایر دست اندرکاران در پی یافتن راهکارهای جدیدی برای تامینزندگی مطلوب انسان هستند. بدیهی است که زندگی ،کار ،تفریح ،استراحت و... همه و همه فعالیت هایی می باشند که در فضاهای طراحی شده توسط معماران صورتپذیرفته و از آنجا که نقاط ضعف و قوت یک ساختمان بر زیست بوم مستقیم خواهد داشت ،وظیفه ای بس حساس در این خصوص بر عهده معماران می باشد.

درراستای کاربرد مفاهیم پایدار و توسعه پایدار در معماری ، مبحث «معماریپایدار» یا «معماری سبز» کوششی است برای حفظ محیط زیست ، آسایش برایانسانها.ساختمانی که کمترین ناسازگاری و مغایرت را با محیط طبیعی پیرامونخود و در پهنه وسیع تر با منطقه و جهان دارد ، «ساختمان سبز» یا «پایدار» نامیده می شود که هدف از طراحی این ساختمان ها کاهش آسیب بر روی محیط ،منابع انرژی و طبیعت است و شامل قوانین ذیل می باشد
کاهش مصرف منابع غیر قابل تجدی ; 1
توسعه محیط طبیعی : 2
حذف یا کاهش مصرف مواد سمی و یا آسیب رسان بر طبیعت، در صنعت ساختمان سازی : 3
تکنیکهای ساختمان سازی تلاشی در جهت تأمین کیفیت یکپارچه، از نظر اقتصادی ،اجتماعی و محیطی است.استفاده معقول از منابع طبیعی و مدیریت مناسب ساختمانسازی به حفظ منابع طبیعی محدود و کاهش مصرف انرژی کمک نموده (محافظت ازانرژی) و باعث بهبود کیفیت محیطی می شود. کیفیت اساس طراحی پایدار می باشد .کیفیت مطلوب بدون توجه به طبیعت فراهم نمی شود و همچنین استفاده از مصالحبا قابلیت ماندگاری طولانی نیز باید در نظر گرفته شود . رسیدن بهاستانداردهای بالای کیفیت ، امنیت و آسایش که در واقع سلامت انسانها راتأمین می کند از مهمترین اهداف معماری پایدار است که رسیدن به چنین شرایطیبا استفاده از مدیریت کارآمد و به کار گیری آخرین تکنولوژی ها صورت می گیرد.

اصول معماری سبز یا پایدار

حفاظتاز انرژی واستفاد? پایدار از آن پیشرفت های عظیم تکنولوژیِ استخراج نفت وسایر ذخایر زیرزمینی، استفاده هر چه بیشتر این منابع تجدید ناپذیر رافراهم آورده است لذا طراحی ساختمان ها باید به گونه ای باشد که مصرف سوختفسیلی را به حداقل برساند. همچنین توجه به این مسئله که منابع بهره برداریشده در سامانه های توسعه در کجا استفاده می شوند و چگونگی پایدار نگهداشتنآنها و استفاده از منابعی که امکان جایگزینی سریعتری دارند بسیار مهم است. به عنوان مثال از چوب درختانی باید استفاده شودکه سریع تر رشد کرده و می توانند. جایگزین شوند
کاهش استفاده از منابع جدید
ساختمانباید طوری طراحی شود که استفاده از منابع جدید به حداقل برسد و بتوان درپایان عمر مفید ساختمان از آن به عنوان منبعی برای ایجاد سازه های دیگربهره برد. گرچه این اصل بیشتر به ساختمان های جدید اشاره دارد ولی باید بهخاطر بسپاریم که مرمت و احیاء وضعیت ساختمان های فعلی در راستای کاهشاثرات زیست محیطی به اندازه روش ساخت ساختمانهای جدید حائز اهمیت است. باید بدانیم تعداد منابع برای ایجاد محیط های مصنوع جدید در جهان محدوداست ونمی توان برای بازسازی و ساخت هر نسل از ساختمان ها، مقدار جدیدی ازآنها را مورد استفاده قرار داد. استفاده مجدد می تواند در مسیر استفاده ازمصالح بازیافت شده یا فضاهای بازیافت شده شکل بگیرد. همچنین تغییر درساختمان های قدیمی برای کاربرد های جدید یکی دیگر از راه های کاهش استفادهاز منابع جدید است که گرچه هزینه ها و مشکلاتی به همراه دارد با این حالمزایای حاصل از استفاده مجدد از این ساختمان

های بزرگ در کنار یکدیگر ودرون یک محیط شهری می تواند بر این مشکلات و هزینه ها غلبه کند. نوسازیساختمان های موجود در شهرهای بزرگ و کوچک همچنین می تواند موجب حفاظت ازمنابع مورد استفاده جهت بازسازی ساختمان و در نتیجه جلوگیری از تخریبجامعه شود.


درک محیط
طراحیساختمان باید به گونه ای باشدکه استفاده از توانایی های محیط و منابعانرژیِ محلی امکان پذیر گردد.اگر ما به امکانات محیطی که درآن هستیم آگاهباشیم می توانیم از صدمه زدن به آنها جلو گیری کنیم.همچنین درک محیط باعثمشخص شدن مراحل طراحی از جمله جهت قرارگیری نسبت به خورشید و چگونگیقرارگیری ساختمان در سایت و حفظ محیط پیرامون و دسترسی سیستم نقلیه وپیاده می گردد. شکل و نحوه استقرار ساختمان و محل قرارگیری فضاهای داخلیمی تواند موجب ارتقاء سطح آسایش درون ساختمان شود.
ارتباط با طبیعت
· ساختمانچه در داخل محیط شهری باشدوجه در یک محیط طبیعی تر ،ارتباط دادن آن باطبیعت به محیط طراحی شده روح و جان تازه می بخشد و بازگشت به زندگی طبیعیرا در خود دارد.
تکنیکهای ساختمان سازی تلاشی در جهت تأمین کیفیت یکپارچه، از نظر اقتصادی ،اجتماعی و محیطی است.استفاده معقول از منابع طبیعی و مدیریت مناسب ساختمانسازی به حفظ منابع طبیعی محدود و کاهش مصرف انرژی کمک نموده (محافظت ازانرژی) و باعث بهبود کیفیت محیطی می شود. کیفیت اساس طراحی پایدار می باشد .کیفیت مطلوب بدون توجه به طبیعت فراهم نمی شود و همچنین استفاده از مصالحبا قابلیت ماندگاری طولانی نیز باید در نظر گرفته شود . رسیدن بهاستانداردهای بالای کیفیت ، امنیت و آسایش که در واقع سلامت انسانها راتأمین می کند از مهمترین اهداف معماری پایدار است که رسیدن به چنین شرایطیبا استفاده از مدیریت کارآمد و به کار گیری آخرین تکنولوژی ها صورت میگیرد.